Su, yaşam demek. Hem canlılığa ev sahibi hem de canlılığın temel kaynağı. Faydalarını, hayatımızdaki yerini ve önemini, moleküler yapısının mucizesini hala anlamaya çalıştığımız büyük bir bilmece fakat bunların farkında olmamıza rağmen sağlıksız bir şekilde tükettiğimiz en önemli şey.
Su, temizlikten yiyecek ve içeceklerimizin üretim aşamasında hayatımızın her alanında ihtiyaç duyduğumuz bir şeyken bizim sadece temizlenmek değil, rahatlamak için de gittiğimiz bir yer aslında. Yani hem fiziksel, hem biyolojik hem de ruhsal açıdan temel kaynağımız. Bu temel kaynağımızla ilgili bazı bilgilere bakacak olursak;
• Bir insan, her gün, içmek için 5 litre, kişisel temizliği için 25 litre suya gereksinim duyuyor.
• Bir fincan kahve için 140 litre su harcanması gerekiyor.
• 1 litre süt için 800 litre, 1 kg buğday için 1100, 1 kg pirinç için 2300, 1 kg mısır için 900 litre su gerekiyor.
• Bunların yanında bir kilo biftek üretimi için 22 ton su harcanıyor.
• Dünyanın gelişmekte olan birçok bölgesinde, kadınlar ve çocuklar evlerine su taşımak için her gün 10 – 15 kilometre yürümek zorunda.
• İshal ve parazit gibi suyla bulaşan hastalıklar yüzünden her gün 34.000 kişi yaşamını yitiriyor.
• Vücudumuzdaki su oranının %12’sini kaybetsek bizim için yaşamsal tehlike sinyalleri çalmaya başlıyor.
• Kanada’da yaşayan ortalama bir aile, günde ortalama olarak 350 litre su tüketiyor. Afrika’da bu rakam 20 litre, Avrupa’daysa 165 litre.
• Bir inek, 1 litre süt üretmek için yaklaşık 4 litre su içmek zorunda.
• Domatesin yaklaşık % 95’i sudan oluşuyor.
• Dört araba tekerleği yapmak için yaklaşık 9.400 litre su kullanılıyor.
• Damlayan bir musluk, haftada 90 litre kadar su akıtabiliyor.
• Dişlerimizi fırçalarken musluğu açık bırakmak, dakikada 9 litre kadar suyun boşa gitmesine yol açabiliyor.
Su hayatımızda bu kadar geniş bir yer kaplarken hatta hayatımızın temeli iken bir yandan da küresel bir kriz halinde! Hızla artan nüfus artışı ve insan etkileriyle bu değerli kaynağımız her geçen gün azalıyor. Dünya’mızda yaklaşık 3 kişiden biri su kriziyle karşı karşıya. Su, sadece azalmıyor aynı zamanda var olan su kaynaklarımız da kirlenip yok olma tehlikesine giriyor. Hepimiz biliyoruz ki önümüzdeki yıllarda insanlık en büyük sınavını “Su” ile verecek.
Yaşamımızın devamlılığı için suyun öneminin farkında olmamız ve onu korumayı önemsememiz şart. Birçok kuruluş suyun korunması, geri dönüşümü ve su kriziyle daha fazla karşı karşıya kalmış insanlar ile ilgili çalışmalar yapıyor. Toplumu suyun önemi konusunda küçük yaştan duyarlı bir şekilde yetiştirmeye çalıyor. Bu konuda 8-14 yaşındaki öğrencileri “su-dolu” dünyamızı kurtarma misyonu üstlenmeleri yönünde destekleyen, Mikado Sürdürülebilir Kalkınma Danışmanlığı liderliğindeki “Su Kaşifi” programını inceleyebilirsiniz.
Peki, bizler günlük yaşantımızda nasıl su tasarrufu yapabiliriz?
• Çamaşır makinenizi tam doldurup çalıştırmak, iki kez yarım doldurup çalıştırmaktan daha az su harcar.
• Suyu verimli kullanan çamaşır ve bulaşık makinesi modelleri üretiliyor. Bu makineleri tercih ederek tasarruf sağlayabilirsiniz.
• Daha az su harcayarak etkili temizlik yapan sifon sistemleri tercih edebilirsiniz. Sifonunuzu değiştirmek istemiyor, ancak daha az su harcamasını istiyorsanız, tankın içine, su dolu bir şişe koyarak bunu sağlayabilirsiniz.
• Yıkanırken, suyun sıcaklığını ayarlamak için soğuk suyu açmak yerine, sıcak suyu kısabilirsiniz.
• Yumurta kaynattığınız suyu, evdeki bitkileri sulamada kullanabilirsiniz; böylece bitkiler de yumurta kabuğundan çıkan besleyici maddelerden yararlanmış olurlar.
• Çimlerin, en sıcak havalarda bile haftada bir kez sulanması yeterlidir. Fazla su, köklerin yüzeye çıkmasına ve çimlerin güçsüzleşmesine yol açar.
• Bahçe sulamada kullanılan fıskiyeler fazla su tüketimine neden olabilir. Fıskiyeyi kısa bir süreliğine çalıştırmak, çimlerin sulanması için yeterlidir. Bir fıskiyenin bir saat çalışması, dört kişilik bir ailenin bir günlük su tüketimi kadar suyu tüketebilir.
Bu yazı yazılırken buradaki kaynaktan yararlanıldı.
